Refluks żołądkowo-przełykowy (GERD, Gastroesophageal Reflux Disease) to stan, w którym kwas żołądkowy cofa się do przełyku, powodując różne dolegliwości. Jest to bardzo powszechna choroba, która może dotyczyć osób w każdym wieku, ale częściej występuje u dorosłych. W tym artykule omówimy główne objawy refluksu oraz sposoby jego diagnozowania.
Pierwszym i najbardziej charakterystycznym objawem refluksu jest zgaga, czyli palące uczucie za mostkiem, które często nasila się po jedzeniu lub w pozycji leżącej. Inne objawy mogą obejmować:
- Kwaśny lub gorzki smak w ustach, szczególnie po posiłkach.
objawy i diagnozowanie chorob page 17 refluks- Trudności z przełykaniem (dysfagia).
- Regurgitacja, czyli cofanie się pokarmu do ust.
- Kaszel, zwłaszcza nocny, który może być spowodowany drażnieniem przełyku przez kwas żołądkowy.
- Ból gardła, chrypka lub uczucie "kluchy" w gardle.
Diagnozowanie refluksu zaczyna się od dokładnego wywiadu medycznego i analizy objawów zgłaszanych przez pacjenta. Lekarz może zalecić:
- Endoskopię górnego odcinka przewodu pokarmowego, która pozwala bezpośrednio obejrzeć wnętrze przełyku i żołądka, ocenić stan błony śluzowej i wykluczyć inne przyczyny objawów.
- Test pH-metrii, gdzie przez 24 godziny mierzy się poziom kwasu w przełyku za pomocą specjalnej sondy, aby potwierdzić GERD.
- Manometrię przełyku, aby ocenić funkcjonowanie mięśni przełyku, co jest szczególnie istotne w przypadkach podejrzenia osłabienia dolnego zwieracza przełyku.
Jeśli objawy refluksu są ciężkie, częste lub nie ustępują po zastosowaniu leków dostępnych bez recepty, konieczna jest wizyta u gastroenterologa. Szczególnie alarmujące są sytuacje, gdy:
- Zgaga występuje codziennie.
- Pojawiają się problemy z połykaniem pokarmów lub płynów.
- Występuje niezamierzona utrata masy ciała.
- Objawy utrzymują się mimo leczenia.
W takich przypadkach należy jak najszybciej skonsultować się ze specjalistą, aby wykluczyć poważniejsze stany, takie jak rak przełyku czy zwężenie przełyku.
Leczenie refluksu zazwyczaj zaczyna się od zmiany stylu życia, takich jak:
- Unikanie posiłków tuż przed snem.
- Podnoszenie głowy łóżka podczas snu.
- Unikanie pokarmów i napojów, które mogą nasilać objawy, jak kawa, czekolada, alkohol czy cytrusy.
- Utrzymanie zdrowej masy ciała.
W przypadku braku poprawy, lekarze mogą przepisać leki zmniejszające produkcję kwasu żołądkowego, takie jak inhibitory pompy protonowej (IPP) czy antagoniści receptora H2. W poważniejszych przypadkach może być konieczne przeprowadzenie zabiegów chirurgicznych, takich jak fundoplikacja, która wzmacnia dolny zwieracz przełyku.